Kinderen van de Lappendeken doen onderzoek in de klas, in samenwerking met de Radboud Universiteit in Nijmegen. Juf Florentine en juf Marscha hielpen mee een lessenserie te ontwikkelden over Automatisch gedrag. Hun ervaringen deelden ze met andere leraren in een workshop.
Welke dingen doe jij automatisch en lukt het jou om dit gedrag af te remmen als het even niet zo handig is? Bijvoorbeeld bij gewichtstoename door teveel snoepen, of financiële problemen doordat je meteen je geld uitgeeft als je iets wil hebben. Hoe werkt automatisch gedrag eigenlijk? Florentine Salleveldt en Marscha de Winther hielpen mee een lessenserie te ontwikkelen. Vanwaar dit onderwerp? Juf Florentine: “Het gaat om het automatisch gedrag van kinderen in combinatie met onderzoekend leren. Wij zijn drie jaar geleden op De Lappendeken het traject ‘'onderzoekend leren” gestart in samenwerking met het Wetenschapsknooppunt van Radboud Universiteit (WKRU). Toen maakten we een lessenserie over magnetisme, nu ronden we het thema automatisch gedrag af. Wij vinden het leerzaam voor de kinderen om te weten wat automatisch gedrag is en hoe zij dat kunnen herkennen en beïnvloeden bij anderen en bij zichzelf.”
Lessenserie
Juf Marscha: “Voor dit project hebben we een introductie en vijf activiteiten ontwikkeld. Dit om de nieuwsgierigheid van de leerlingen te prikkelen. In de lessenserie is er bijvoorbeeld als introductie een ronde met reactiespellen, waarna we evalueren en zo op het onderwerp komen van het project. Er is ook een activiteit waarbij de kinderen moeten reageren op een symbool in een bepaalde kleur door te springen of juist te blijven zitten. Het doel hiervan is kennis maken met hoe het neurale netwerk van de hersenen werkt. Er is een digitale quiz (Kahoot!) ontwikkeld waarbij kinderen naar hun eigen automatisch gedrag kijken. Er wordt ook een link gelegd naar automatisch gedrag bij dieren. Tijdens het project op de Lappendeken heeft een ouder, die dierenarts is, een gastles gegeven over het automatisch gedrag van dieren.´
“Als de lessen zijn afgerond, moeten de kinderen zo geprikkeld en enthousiast zijn, dat zij hun eigen onderzoek gaan opstarten. Een goede onderzoeksvraag is essentieel. Hierbij maken we gebruik van het vragenmachientje. We verwachten van de kinderen dat zij een hypothese kunnen stellen, eerlijk onderzoek kunnen doen, kunnen concluderen en hun bevindingen kunnen presenteren. Daarnaast wordt er ook een beroep gedaan op de samenwerking waarbij ieder kind een eigen rol vervult: hoofd-onderzoek, notulist, tijdbewaker, hoofd-communicatie en voorzitter.”
Samen met collega’s van de Regenboogschool uit Malden ontwikkelden Marscha en Florentine deze lessenserie en pasten het in praktijk toe. Enkele onderzoekers hielden zich bezig met de theorie, dit allemaal in het kader van onderzoek van Hanneke den Ouden, PhD in neuro-science. De samenwerking illustreert mooi hoe je met wetenschap kan doorbreken in de klas.
Workshop, website, nieuw boek
De juffen verzorgden 29 januari twee keer een (populaire!) workshop tijdens de Winterschool. Dit initiatief van het wetenschapsknooppunt van de Nijmeegse Radboud Universiteit heeft als doel om leraren kennis te laten maken met wetenschap en onderzoek. Didaktiek en praktische invulling van W&T-onderwijs staan centraal. Veel informatie is beschikbaar via de website wetenschapdeklasin. Onder het kopje ‘Activiteiten’ staat een overzicht van thema’s die al zijn behandeld of op stapel staan. Het boek ‘Wetenschappelijke doorbraken in de klas’ is ook net uit.
Tot slot. Marscha: “De samenwerking met het WKRU leidde ertoe dat De Lappendeken sinds huidig schooljaar voor Wereldoriëntatie is overgestapt naar een methode waarin onderzoekend leren centraal staat, ‘Blink Geïntegreerd’.“
